Fotowoltaika w Polsce: Ryzyko i Wyzwania dla Przedsiębiorstw
Przedsiębiorstwa, niezależnie od ich wielkości, nadal są jedną z najliczniejszych grup inwestujących w energię słoneczną. Inwestycja we własne źródła wytwarzania zapewnia nie tylko oszczędności na energii i niezależność energetyczną – wiąże się też niestety z wieloma ryzykami. Popyt (który swobodnie można nazwać boomem) na instalacje PV przyciągnął na rynek setki nierzetelnych firm – mikroinstalacja, do 50kW nie wymaga pozwolenia na budowę, a montażem może zająć się każdy, kto na uprawnienia do prac na wysokościach.
Problem Związany z Jakością Instalacji
Obserwując obecny stan rynku fotowoltaiki w Polsce, trudno kryć oburzenie – komentuje Radosław Nowak, prezes zarządu Solare Energy Sp. z o.o. – Coraz częściej zgłaszają się do nas klienci, którzy zostali pozostawieni sami sobie z nieprzyłączonymi instalacjami i niepewnym zwrotem z inwestycji w PV. Rynek się rozwija, ale wykorzystuje to coraz więcej firm, nie znając branży, a przez to nie oferując odpowiedniego wsparcia i doradztwa dla klientów. Przypominam, że mówimy nie o montażu prostego urządzenia, a budowaniu własnego systemu energetycznego, który ma zagwarantować bezpieczeństwo.
Znaczenie Jakości Komponentów i Fachowej Instalacji
Jakość komponentów oraz fachowa instalacja urządzeń fotowoltaicznych to jedynie początek inwestycji. Wyzwanie stanowi również przyłączenie instalacji do sieci dystrybucyjnej, spełnienie obowiązków informacyjnych i formalnych, a następnie ciągłe śledzenie regulacji prawnych, które już niejednokrotnie zmieniały znacząco sytuację prosumentów w Polsce.
Fot.: Solare Energy
Kluczowa Rola Ekspertyzy na Rynku Fotowoltaiki
Gdybym miał wskazać kluczową cechę, której inwestorzy muszą szukać na rynku, to szeroka ekspertyza usługodawców. Wielu nowych graczy na rynku nie zna nawet podstawowych procedur, takich jak poprawne wypełnienie wniosku o przyłączenie instalacji do Operatora Systemu Dystrybucyjnego (OSD), co dopiero mówić o głębokim zrozumieniu rynku i tego, jak on wpływa na klientów – dodaje Radosław Nowak. – Dlatego w Solare Energy od początku kluczowe było dla nas przejście weryfikacji przez Urząd Regulacji Energetyki, co stało się dwukrotnie – poprzez uzyskanie koncesji na obrót energią elektryczną i paliwem gazowym. Dzięki temu nie tylko my, ale i nasi klienci mamy pewność co do jakości doradztwa, którego udzielamy.
Fot.: Solare Energy
Techniczna Jakość – Rynkowe Standardy
Niska jakość instalacji fotowoltaicznych niesie za sobą liczne ryzyka, takie jak awarie systemów, obniżona wydajność oraz zagrożenia związane z bezpieczeństwem. Spadek wydajności instalacji i wydłużenie okresu zwrotu z inwestycji (który w odpowiednich warunkach wynosi 3-5 lat) to jedynie najbardziej oczywiste problemy. Awarie mogą prowadzić w krytycznych sytuacjach do pożarów i przerw w dostawie energii, co jest szczególnie problematyczne dla firm, które polegają na ciągłości działania. Na szczęście rynek PV jest już na tyle wyspecjalizowany, że firmy dysponujące odpowiednimi zasobami technicznymi zabezpieczają klientów przed zagrożeniami, np. poprzez taśmy ogniochronne.
Inwestowanie w instalacje niskiej jakości to pozorna oszczędność. Długoterminowo, koszty napraw i utrzymania przewyższają oszczędności początkowe, a firmy i konsumenci decydujący się na instalację PV, często zostają z tymi problemami sami – wyjaśnia Michał Laszkiewicz, Dyrektor Operacyjny Solare Energy Sp. z o.o. – Nie może być tak, że dostawca rozwiązań kończy swoją pracę na montażu ostatniego panelu i wyjeździe ekipy monterskiej. Kluczowa jest obsługa procesu do samego końca – uzyskania zgody na przyłączenie, zgłoszenia do Państwowej Straży Pożarnej, weryfikacja działalności instalacji. Na tym etapie rozwoju rynku nie wyobrażam sobie innej perspektywy niż dbanie o każdy etap inwestycji, od projektu, przez instalację, aż po stałe wsparcie techniczne i serwisowe – a wszystko to oczywiście z odpowiednimi uprawnieniami i certyfikatami.
Znaczenie Weryfikacji Wykonawców
Przy obecnej specjalizacji rynku i dostępności usług różnych firm, znalezienie wykonawcy nie jest problemem. To jego weryfikacja stanowi klucz i wyzwanie do udanej inwestycji. Przy wyborze partnera warto zwrócić uwagę na posiadane certyfikaty, takie jak ISO 0991, ISO 14001, OHSAS 18001, czy certyfikaty branżowe od organizacji takich jak TUV, CQC, Fide, Inmetro.
Nie instalacja, a cały system energetyczny
Znacznie mniej przewidywalna jest sytuacja w zakresie przyspieszania rozwoju sieci dystrybucyjnej pod potrzeby PV. Dostęp do sieci energetycznej dla nowych źródeł fotowoltaicznych nadal stanowi jedno z kluczowych wyzwań dla rozwoju sektora energetyki odnawialnej w Polsce. Jak wynika z danych URE, w 2023 roku przedsiębiorstwa energetyczne zgłosiły aż 7448 odmów wydania warunków przyłączenia, o łącznej mocy 83 612,412 MW.
Na koniec pierwszego kwartału 2023 roku łączna dostępna dla inwestorów OZE moc przyłączeniowa na najbliższe pięć lat będzie nieznacznie rosła (z 3,8 do 44, GW), ale w porównaniu z planami wydanymi przez Operatorów Systemu Dystrybucji i Operatora Systemu Przesyłowego w 2022 roku, jest to spadek o 41%, co pokazuje pogarszający się stan wydolności sieci elektroenergetycznej. Problemy z brakiem mocy przyłączeniowej dla OZE aż do 2028 roku generują rosnące problemy z odmowami warunków przyłączenia do sieci nowych projektów OZE, zwłaszcza PV.
Jeżeli inwestor będzie współpracował z firmą uczestniczącą w rynku zaledwie w zakresie montażu lub budowy instalacji PV, ryzykuje, że brak partnera, który zna cały rynek energetyczny, uniemożliwi mu wykorzystanie własnej inwestycji. Znajomość procedur poszczególnych OSD to tylko część sukcesu. Taki partner jest w stanie również wskazać mniej standardowe rozwiązania – takie jak umowy cPPA, różnorodne warunki bilansowania z wykorzystaniem indeksów giełdowych, czy bardziej wyspecjalizowane ubezpieczenia instalacji.
Ważne jest, aby wybierać partnerów biznesowych, którzy posiadają nie tylko odpowiednie uprawnienia i certyfikaty, ale również głębokie zrozumienie rynku energetycznego oraz pełną świadomość proceduralnych i administracyjnych wymagań – wyjaśnia Radosław Nowak, prezes Solare Energy Sp. z o.o. – Inwestycja w fotowoltaikę wiąże się z ryzykami, ale takimi, którymi da się bez problemu zarządzić. Przeszkody na rynku funkcjonują – ale są przedsiębiorstwa, które jako zweryfikowani uczestnicy tego rynku są w stanie sobie z tym poradzić w imieniu swoich klientów. Bez takiego myślenia o rynku – całościowego, kompleksowego, profesjonalnego – możemy zapomnieć o dalszym wzroście.
Fotowoltaika, a rynek energetyczny
Na rynek fotowoltaiczny nie można patrzeć w oderwaniu od rynku energetycznego jako całości – a taką perspektywę próbowały do tej pory sprzedawać niektóre firmy z tego sektora, ignorując wyzwania i wymagania sieci energetycznej. Rozwój fotowoltaiki doprowadził rynek do momentu krystalizacji i przetasowania – nie ma już miejsca na małe, garażowe firmy, których usługa kończy się na fizycznym montażu instalacji.
W obecnej sytuacji gwarantem dalszego rozwoju OZE w zakresie fotowoltaicznym są przedsiębiorstwa multienergetyczne – tworzące całe systemy energetyczne dla podmiotów na rynku, oferujące szeroki zakres usług energetycznych, nie ograniczające się jedynie do montażu fotowoltaiki. Takie podejście zapewnia większą stabilność i możliwość integracji różnych źródeł energii. Przedsiębiorstwa multienergetyczne mają istotny wpływ na stabilność rynku. Ich nowoczesne technologie, takie jak inteligentne systemy zarządzania energią, pozwalają na optymalizację zużycia energii, co dodatkowo zwiększa efektywność operacyjną przedsiębiorstw i wzrost odporności przedsiębiorstwa na wahnięcia cen na rynku.
Materiał powstał we współpracy z ekspertami z Solare Energy Sp. z o.o.
#energia #fotowoltaika #OZE #solareenergy #inwestycje #przedsiębiorstwa #rynkenrgetyczny #bezpieczeństwoenergetyczne #multienergetyczne